Lachugo(-d'aigo)
Pistia stratiotes
Araceae
Nom en français : Laitue d'eau.
Descripcioun :La lachugo-d'aigo es uno planto à l'óurigino d'Americo troupicalo e devengudo subretroupicalo. Se pòu trouba à la fin de l'estiéu e à l'autouno de poupulacioun fugidisso, mai de cop que i'a impourtanto, en ribo de Rose o peréu aiours. Aquesto planto, pleno d'aigo e d'èr, passo pas, urousamen, li fre de l'ivèr. Autramen se recounèis eisa à si gròssi fueio pelouso e espesso que dounon un pau d'èr à li d'une lachugo o d'un caulet-vert. Fai bijarre de vèire aquésti planto nadeja sus l'aigo.
Usanço :La medecino poupulàri indiano se n'en sèrt pèr sougna li malautié de péu : rasco, chancre sifiliti, fleiroun... En Chino, contre la raumido (eczéma). Apounden qu'es impourtado pèr l'aquarioufilìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pistia
Famiho : Araceae
Ordre : Alismatales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 30 m
Aparado : Noun
Liò : Aigo
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran
Couroulougi : Subretroupicalo
Ref. sc. : Pistia stratiotes L., 1753
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulneràri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881